Nếu thiếu kính thiên văn ở Nam bán cầu, “Trái Đất có thể dễ dàng bị một trong số các thiên thạch tấn công ở những nơi không thể lường trước”.

Vì thiếu tiền, Siding Spring Survey, chương trình nghiên cứu duy nhất thực hiện tại bầu trời phía Nam bán cầu nhằm tìm kiếm sao chổi và các tiểu hành tinh đi lướt qua Trái Đất có thể phải chấm dứt. Điều này sẽ tạo ra một điểm mù nguy hiểm trong hoạt động quan sát các vật thể vũ trụ có thể gây ra những thảm họa khủng khiếp nếu va chạm với Trái Đất.

Để thực hiện nhiệm vụ của mình, Siding Spring Survey sử dụng hình ảnh từ đài quan sát Siding Spring (Úc). Ở đó, các nhà thiên văn học sẽ quan sát kĩ lưỡng những hình ảnh chụp bầu trời gần giống nhau để tìm kiếm các vật thể chuyển động. Đây là một phần của chương trình nghiên cứu bầu trời Catalina Sky Survey nhằm nỗ lực tìm kiếm và theo dấu những vật thể gần Trái Đất có khả năng gây nguy hiểm.

Catalina sử dụng dữ liệu từ hàng loạt kính thiên văn ở Bắc bán cầu và nghiên cứu Siding Spring. Tuy nhiên, hồi tháng 10 năm ngoái, chi phí ngày càng tăng cao, một phần do những thay đổi trong tỉ giá hối đoái giữa USD và đô la Úc, đã khiến Catalina phải ngừng đầu tư cho Siding Spring.

Từ đó đến nay, với các khoản tài trợ tạm thời từ Đại học Quốc gia Úc, hoạt động nghiên cứu bầu trời phía Nam bán cầu vẫn được duy trì, nhưng rất chật vật. Khi khoản hỗ trợ mở rộng này hết hạn vào cuối tháng 7, mọi chuyện có thể sẽ chấm dứt.

“Tôi không biết nguy sẽ cơ tăng 1%, 10% hay 20%. Nhưng chắc chắn là tăng”

Các vật thể gần Trái Đất quay quanh mặt trời theo quỹ đạo hình elip và đôi khi sẽ sượt qua hoặc va chạm vào Trái Đất. Việc quan sát các vật thể trước khi chúng đâm vào Trái Đất sẽ giúp các khu vực bị ảnh hưởng có thời gian để sơ tán. “Trong trường hợp tốt nhất, bạn có thể dự đoán sức thời gian và địa điểm bị ảnh hưởng tới chính xác 1 giây và trong 1 km”, Rob McNaught, lãnh đạo chương trình Siding Spring cho biết, “bạn không thể làm vậy với các thảm họa tự nhiên khác”.

Sao chổi và các tiểu hành tinh có sức tàn phá lớn nếu đâm vào Trái Đất.

Theo Tim Spahr từ Trung tâm hành tinh nhỏ thuộc Hiệp hội Thiên văn Quốc tế (Cambridge, Massachusetts, Mỹ), nếu không có sự phòng ngừa từ phía Nam, không thể thấy được bất cứ vật thể nào tiếp cận Trái Đất ở khu vực từ vĩ độ 30 xuống dưới.

Đây không phải là vấn đề đối với những vật thể khổng lồ cỡ như thiên thạch trong vụ va chạm làm khủng long tuyệt chủng bởi chúng rất hiếm và các nhà khoa học đang theo dõi 94% số thiên thạch này. Mối lo ngại nằm ở các thiên thạch với bề rộng khoảng 30m có khả năng san bằng một thành phố như vụ nổ Tunguska năm 1908.

Khoảng 1 triệu vật thể nhỏ đang trôi nổi trong vũ trụ và chúng có nhiều khả năng đâm vào Trái Đất. Tuy nhiên, người ta mới xác định được vị trí của gần 1% trong số này. Nếu thiếu kính thiên văn ở Nam bán cầu, “bạn có thể dễ dàng bị một trong số chúng tấn công ở những nơi không thể lường trước”, Don Yeomans, nhà nghiên cứu thuộc Chương trình Vật thể gần Trái đất của NASA nói. “Tôi không biết nguy sẽ cơ tăng 1%, 10% hay 20%. Nhưng chắc chắn là tăng”, chuyên gia này khẳng định.

Hơn nữa, vì thiên thạch và sao chổi đều được theo dõi ở cả 2 bán cầu nên những vật thể được phát hiện ở Bắc bán cầu có thể sẽ bị mất dấu nếu không tiếp tục được giám sát ở Nam bán cầu.

McNaught ước tính chương trình Siding Spring Survey cần khoảng 180.000 USD mỗi năm để hoạt động và khoản chi một lần 30.000 USD để sửa chữa vòm của đài quan sát. “Tôi ước có thể nói với các bạn rằng chúng tôi có khả năng kiếm được một số tiền. Nhưng tôi không thể”, Harvey Butcher thuộc Đại học Quốc gia Úc, đơn vị cung cấp tài trợ tạm cho Siding Spring nói.

Nếu chương trình này bị ngừng lại, sẽ không có bất cứ kính thiên văn nào tiếp nối được sứ mệnh của nó cho tới những năm 20 của thế kỉ này, khi kính thiên văn Synoptic Survey lớn đi vào hoạt động.

Trong khi đó, dự án B612 Foundation với mục đích xây dựng kính thiên văn theo dõi tiểu thiên thạch sẽ không được tiến hành trước năm 2017.